Güvenli Gıda Kavramı ve Etiket Okuma

Güvenli Gıda Kavramı ve Etiket Okuma

Sağlıklı beslenmenin en önemli kuralı, yaşamımızda sağlıklı ve güvenli besinlerin tüketilmesidir. Güvenli gıda; aslında sağlıklı gıda anlamına gelir. Güvenli (sağlıklı) gıda; besin değerini kaybetmemiş, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik açıdan temiz olan ve bozulmamış gıda maddesi demektir. Gıdanın insan sağlığını etkilemeyecek, çevre sorunları yaratmayacak ortamlarda elde edilmesi, işlenmesi ve korunması gerekir. Genel olarak, uluslararası platformlarda, üzerinde uzlaşılmış ve kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanmış, asgari teknik ve sağlık kriterlerini içeren ürünler, güvenli gıda olarak kabul edilir.

Güvenilir gıda; her türlü bozulma ve bulaşmaya yol açan etkenden arındırılmış ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde tüketime uygun hale getirilmiş gıdadır. Yani, ambalajlı, etiketli, üreticisi ve markası belli gıda, yukarıda bahsedilen gıda güvenliği prosedürlerine göre üretildiği için güvenli gıdadır. Buna karşın açıkta, sokakta, pazar yerlerinde dökme olarak satılan, üreticisi ve özellikleri belli olmayan gıdalar güvenli gıda değildir. Peki, güvenli gıda tüketmek için alışverişte nelere dikkat edilmelidir? Bunun için gıda etiketlerinin incelenmesi gerekmektedir.

Tüketime sunulan her tülü gıda maddesinin üzerinde, ürünün niteliği, saklama koşulları, ithalat izin tarihini gösteren bilgiler ve Türk gıda mevzuatına uygunluk etiketi bulunmalıdır.

Ambalaj materyalinin üzerinde bulunan, gıdanın kendine has özelliklerini koruma süresini gösteren tavsiye edilen tüketim tarihi (TETT) veya kolay bozulabilen gıdalar için uygun görülen son tüketim tarihi (STT) ve dondurulan gıdalarda ürünün dondurulduğu tarih bilgisi kontrol edilmelidir.

Güvenli gıda alanında “İyi Tarım Uygulamaları Logosu” tüketicinin dikkat etmesi gereken bir logodur. İyi Tarım Uygulamaları Hakkında Yönetmelik gereğince; piyasaya arz edilen son haliyle kontrol edilebilen ve sertifikalandırılmış olan veya izlenebilirliği sağlanabilen ürün, satış yerinde iyi tarım uygulamaları sertifikası ve logosunu kullanarak satılabilir. Bu yönetmeliğe göre ürünlerin güvenli gıda olduğu öncelikle bu logodan anlaşılmaktadır.  

Ambalaj üzerinde bulunan "Yeşil Nokta" bu ambalajın geri kazanım sorumluluğunun, o ülkedeki Yeşil Nokta Örgütü Üyesi kuruluşa ait olduğunu anlatır. "Avrupa Ambalaj Geri Kazanımı Örgütüne" ait olan bu işaret Avrupa'da 30'u aşkın ülkede kullanılmaktadır. Yeşil Nokta Örgütünün Türkiye'deki üyesi ÇEVKO Vakfı’dır. "Yeşil Nokta" işareti çeşitli renk ve boyutta kullanılabilmektedir. Bu işaret de tüketiciye güvenli gıda hakkında bilgi vermektedir.

Bir diğer dikkat edilmesi gereken işaret ise “CE” işaretidir. Ürünlerin Yeni Yaklaşım Direktiflerine uygun olduğunu ve gerekli bütün uygunluk değerlendirme faaliyetlerinden geçtiğini sağlık, güvenlik, tüketicinin ve çevrenin korunması gerekliliklerine uygunluğunu gösteren ve Conformité Européenne kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir işarettir.

Unutulmamalıdır ki, daha bilinçli bir alışverişle güvenli gıda ürünlerine ulaşmak mümkündür. Sadece kişinin sağlığı değil, toprak verimliliği ve geleceğe yatırım için atılacak en değerli adım güvenli gıdaya doğru olacaktır.